De kracht van leren ligt in samenwerking met AI. We gaan terug naar de tijdloze pijlers van onderwijs en dat is kritisch denken;
het Socratisch Onderwijs!
Generatieve AI in het Onderwijs
"It’s not another calculator"
De "het is niet zomaar een andere rekenmachine" vergelijking benadrukt dat generatieve AI niet slechts een hulpmiddel is zoals de rekenmachine, maar een transformatieve technologie met verstrekkende gevolgen voor lesgeven en leren.
Generatieve AI moet creatief en effectief in de klas kunnen worden gebruikt zonder de noodzaak van kritische denkvaardigheden weg te nemen. AI vraagt niet om minder, maar juist om méér kritisch denkvermogen! In de toekomst zal bij examens "competentiegericht toetsen" veel belangrijker worden dan feitelijke kennisvragen – vragen die een zoekmachine of AI-model net zo goed of zelfs beter kan beantwoorden,

De weg naar expertise vereist basiskennis van feiten.
Iedereen kan nu beschikken over die enorme bron van kennis die we kunnen aanboren. Daarom zou je denken dat het onderwijs in basisfeiten nu
achterhaald is. Maar precies het tegenovergestelde is het geval.
Dat is de paradox van de kennisverwerving in de tijd van AI

Het peer-to-peer leerconcept als voorbode voor het "nieuwe onderwijs met AI"?
De programmeerschool in Amsterdam, gebaseerd op het Franse École 42-model, heeft sinds haar oprichting 5 jaar geleden een unieke aanpak. Met 600 studenten en slechts 12 begeleiders, vertrouwt de school niet op traditionele onderwijsmethoden. In plaats daarvan wordt het leerproces gefaciliteerd door een online platform en intensieve peer-to-peer samenwerking tussen studenten, met verbluffende resultaten.
Bron: Beyond Coding. (2023, 19 juli). Codam College: Free High Quality Education with Victoria Ous [Podcast-aflevering]. Spotify. Geraadpleegd op 16 Augustus 2024
Gamification in het onderwijs en de zelfdeterminatie theorie (ZDT) van Deci & Ryan
Duolingo is een dopaminegedreven leerplatform dat door zijn speelse karakter zeer verslavend is. Maar leidt het daadwerkelijk tot het leren van diepgaande kennis? De vergeetcurve van Ebbinghaus laat zien dat herhaling essentieel is om kennis vast te houden. Zonder herhaling zal namelijk 80% van de informatie snel verdwijnen. Games zoals 'World of Warcraft' bieden een ander perspectief en illustreren hoe gamification effectief kan zijn. Volgens de zelfdeterminatie theorie vervult deze game drie basisbehoeften: autonomie, competentie en verbondenheid. Door deze elementen in het onderwijs te integreren, kunnen leerlingen op een motiverende en effectieve manier blijven leren.


Barbara Oakley, bekend van Practical Insights in Brain Science to Help Students Learn, legt in een video uit dat het menselijk brein en generatieve AI verrassend vergelijkbare leerprocessen doorlopen. Ook psychologieprofessor Tomas Chamorro-Premuzic benadrukt: “If you want to understand artificial intelligence, get better at understanding human intelligence.” Een creatieve aanpak gebaseerd op inzichten uit de neurowetenschappen is het werken met beeldspraak, zoals metaforen en analogieën. Klik op de link voor de video’s van Barbara Oakley
Barabar Oakley: Uncommon Sense Teaching: Practical Insights in Brain Science to Help Students Learn (2021)
Chamorro-Premuzic, T. (2018, April 10). If you want to understand AI, study human intelligence first. Harvard Business Review. https://hbr.org/2018/04/if-you-want-to-understand-ai-study-human-intelligence-first

Wat Socrates ons leert over AI in de klas
AI verandert niet zozeer óf we vaardigheden ontwikkelen, maar wélke vaardigheden we ontwikkelen en hoe.
Frederico Mammano vergeleek de impact van AI met Maslow’s behoeftenpiramide en meteen ook de taxonomie van Bloom: zodra basisvaardigheden (zoals memoriseren) geautomatiseerd worden, ontstaat ruimte voor vaardigheden van een hogere orde zoals kritisch denken en probleemoplossing. AI helpt ons net als de rekenmachine om meteen moeilijkere vraagstukken aan te pakken. Hij waarschuwt echter voor een te grote afhankelijkheid van AI.
Technologische vooruitgang heeft altijd de aard van vaardigheden veranderd. Vaak idealiseren we oude methodes en zien we ze als superieur – vroeger was alles beter, maar de geschiedenis toont aan dat menselijke vaardigheden voortdurend evolueren in samenspel met technologie. Denk maar aan de manier waarop we vroeger jaagden en de evolutie van onze wapens onze technieken deed veranderen.
In 370 v.Chr. waarschuwde Socrates in Plato's "Phaedrus" dat het schrift zou leiden tot geheugenverlies - mensen zouden informatie opschrijven in plaats van onthouden, wat zou resulteren in "schijnwijsheid".