AI in 2025: De Mondiale Strijd om Technologische Suprematie

Kunstmatige Intelligentie in het Onzichtbare Strijdtoneel waar Data het nieuwe Goud is geworden

De zes grootste Amerikaanse "AI-bedrijven" - Microsoft, NVIDIA, Apple, Alphabet (Google), Amazon en Meta (Facebook) - domineren de wereldwijde AI-markt dankzij een uniek ecosysteem in de VS dat perfect aansluit bij de factoren uit Porter’s Diamond Model, zoals kapitaal, vraag, en bedrijfsrivaliteit.

Het genoemde Amerikaanse concurrentievoordeel zal waarschijnlijk verder toenemen door het op de lange baan schuiven van Biden's federale AI-wetgeving door de aanstaande regering Trump mogelijk met een oog op concurrentie met China.

China met Baidu, Alibaba, Tencent en Pinduoduo bestrijden de hegemonie van de Amerikanen, maar blijven achter in marktwaarde en internationale aanwezigheid. Terwijl de Amerikaanse bedrijven samen goed zijn voor een marktkapitalisatie die tien keer groter is, domineren zij ook in wereldwijde penetratie, zoals het aantal gebruikers en samenwerkingen met andere markten. Zo heeft Alphabet (Google) met Android een aanwezigheid in vrijwel elk land, terwijl Baidu voornamelijk op de Chinese markt actief is.

Overigens, niet alles wat technologisch kan is ook maatschappelijk wenselijk! Zo kunnen bijvoorbeeld deepfakes worden misbruikt voor desinformatiecampagnes of fraude. Vandaar dat regulering belangrijk is om ervoor te zorgen dat technologische ontwikkelingen aansluiten bij maatschappelijke waarden.

Ondanks het feit dat Californië al in september 2024 diverse wetten heeft aangenomen die zich richten op verschillende aspecten van AI, waaronder transparantie, auteursrecht, en bescherming tegen deepfakes profileert de Europese Unie zich door haar traditionele "human rights" benadering als een potentiële globale balanshouder door te pleiten voor een ethisch kader rond AI.

China hanteert een benadering van AI-regulering, met staatsveiligheid en ‘core socialist values’ als bekende centrale thema's.

De AI Act van de Europese Unie, die een uitgebreid wettelijk kader biedt voor ethische AI-ontwikkeling startend vanaf februari 2025, kan vanwege het zogenaamde “Brussel-effect”, zelfs buiten de grenzen van de EU effect hebben.

Het feit dat Apple nog niet de nieuwste iPhone met Apple Intelligence in Europa kan of wil introduceren is een teken aan de wand.

Het mondiale AI-landschap wordt dus gekenmerkt door innovatie en business vanuit de US en China en regulering vanuit Europa maar wel met het risico dat in het grotere AI-spel Europa dreigt te verworden tot een digitale kolonie.

Generatieve AI en de invloed op ondernemingen. 

Ondanks de huidige AI hype die ongetwijfeld ergens tot een markt valuation correctie zal leiden ligt er altijd wel een kern van waarheid onder een dergelijke beweging. Bij de Internet hype 25 jaar geleden gebeurde iets vergelijkbaars wat uiteindelijk tot de doorbraak van Amazon, Google en nieuwe business modellen op basis van e-commerce leidde.

Maar, de ontwikkelingen, met name in Amerika, gaan nu veel sneller. Neem bijvoorbeeld de implementatie van generatieve AI bij bedrijven als Microsoft en Google, maar ook bedrijven die op operationeel niveau zijn gestart met het automatiseren van workflows en massaal experimenteren met AI-gedreven agents. Het belangrijkste is dat bedrijven, ongeacht hun grootte, geen enorme investeringen nodig hebben om hiermee te beginnen.

Zelfs kleine bedrijven kunnen met relatief eenvoudige en betaalbare tools verbeteringen doorvoeren die voorheen onbereikbaar leken. De impact van AI op het totale business proces zal nog ingrijpender worden dan de digitale transformatie van de afgelopen decennia. Generatieve AI wordt een 'commodity' zoals water en elektriciteit en geen enkel bedrijf dat met computers werkt, blijft hiervan gevrijwaard, of in Jeff Bezos zijn woorden: "er is niet een applicatie denkbaar die niet door AI beter gemaakt kan worden".

De kern hierin is dat iedereen in de wereld nu kan programmeren in zijn of haar eigen taal wat vernieuwing en productiviteit zal brengen met een factor 10 vergelijkbaar met het internet van 25 jaar geleden en de introductie van  Windows daarvoor in de jaren 80.

Omdat veel mensen door de bomen het bos niet meer zien omdat de technologie zich veel sneller ontwikkeld dan mensen kunnen bijhouden wordt in Europa een afwachtende houding aangenomen waarbij de grootste kansen om een voortrekker rol te spelen vanuit een Resourded Based View (RBV) perspectief worden gemist.

Toch is het begrijpen van Generatieve AI niet zo moeilijk en in feite zijn er maar 6 grote foundational models waar de belangrijkste tools op zijn gebaseerd.  

De 6 Large language Models

Als we het over generatieve AI hebben, dan hebben we het meestal dus over Large Language Models (LLMs) die inmiddels allemaal multimodaal van aard zijn, dus ook kunnen zien en horen. Het bouwen en trainen van een geavanceerd Large language Model (LLM) vergt miljarden dollars aan investeringen en een enorme hoeveelheid technische expertise. Het is dan ook niet vreemd dat er in het Westen maar 6 bedrijven zijn die een krachtig taalmodel hebben gebouwd als een zogenaamd foundational model.

Foundational models:

1. OpenAI --> GPT-4.0

2. Google --> Gemini 2

3. Anthropic --> Claude 3.5

4. Meta (Fb, Insta, Whatsapp) --> LLaMA 3.3

5. X (voorheen Twitter) --> Grok 2

6. Amazon --> Nova

   
   

Dus wanneer je met een AI-tool werkt, is de kans heel groot dat het op basis van een van de bovenstaande modellen is. Met name de eerste vier zijn veel gebruikte modellen door andere bedrijven. Grok kun je alleen nog maar via Twitter/X gebruiken en Nova is nieuw en een intern model van Amazon.

Meta's open-source benadering met LLaMA is veelbelovend en maakt AI toegankelijker voor onderzoekers en ontwikkelaars wereldwijd.

Wat LLaMA verder onderscheidt, is dat het mogelijk op je eigen apparaat kan draaien. Dit zou betekenen dat je geen verbinding hoeft te maken met servers van OpenAI of andere cloudproviders.

Denk aan wat Android heeft gedaan voor smartphones: Google maakte het gratis en open-source, wat de mobiele wereld revolutioneerde. Meta doet nu hetzelfde met AI. LLaMA heeft de potentie om de intelligentiemotor te worden voor het mobiele apparaat, net zoals Android het besturingssysteem werd voor alle niet-iPhone apparaten.

Apple heeft ook voor een lokale verwerking van Generatieve AI gekozen op de nieuwste iPhones met het introduceren van Apple intelligence zij het niet open-source maar in hun eigen gesloten ecosysteem.

Google haalt momenteel zijn AI achterstand snel in met de nieuwe Gemini 2.0 met de beste "voice mode" van dit moment, beter dan ChatGPT en met de introductie van Deep Research die meer dan 100 website tegelijkertijd kan raadplegen als antwoord op je prompt (duurt wel enkele minuten). Ook het op zich al indrukwekkende NotebookLM, een combinatie van een digitale assistent en een onderzoeksplatform die uitsluitend werkt met jouw eigen materiaal, is weer vernieuwd en nu kunnen gebruikers direct in gesprek gaan met de AI-podcast hosts. Het creëren van die podcast was 6 maanden geleden de doorbraak voor NotebookLM en deze nieuwe functionaliteit maakt het gebruik van AI nog praktischer, vooral voor drukke professionals.

De EU AI Act en zijn consequenties

De Europese Unie is in April 2021 gestart met een regelgevingskader rondom kunstmatige intelligentie. Deze wet is bedoeld om ervoor te zorgen dat AI-systemen betrouwbaar en veilig zijn, en dat ze geen schade aanrichten aan mensen of de samenleving.

De AI Act waarvan de eerste fase ingaat in op 2 februari 2025, maakt onderscheid tussen verschillende risicocategorieën:

• Onaanvaardbaar risico: Zoals AI-systemen voor real time (biometrische) sociale scoring en emotie gezichtsherkenning door overheden maar ook bedrijven voor bijvoorbeeld leningen, banen, reizen worden verboden (vanaf februari 2025).

• Hoog risico: Zoals voor AI in medische toepassingen of in rechtshandhaving, maar ook in speelgoed, onderwijs, uitlezen van CVs, gelden strenge eisen.

• Beperkt risico: Waarvoor transparantieverplichtingen gelden, zoals chatbots die duidelijk moeten maken dat ze geen mens zijn.

• Minimaal risico: In vrij gebruik, zoals AI-tools voor entertainment of het gebruik van spam filters.

  
  

Voor bedrijven betekent dit dat ze hun AI-systemen moeten toetsen aan deze regelgeving en eventueel audits moeten ondergaan. Deze regelgeving zal leiden tot hogere ontwikkelingskosten maar biedt ook kansen voor bedrijven die zich willen onderscheiden op ethiek en betrouwbaarheid. Bedrijven die tijdig inspelen op deze nieuwe wetgeving kunnen niet alleen juridische risico's vermijden, maar ook hun reputatie versterken en vertrouwen winnen bij klanten.

Daarnaast introduceert de nieuwe wet al vanaf het begin een verplichting voor bedrijven om te investeren in AI-geletterdheid bij hun personeel. Dit betekent dat werknemers moeten worden opgeleid om effectief en verantwoord gebruik te maken van AI-tools en om compliance te waarborgen.

Conclusie

De mondiale AI-strijd zal worden bepaald door innovatie en business in de VS en China, en regelgeving vanuit Europa. Voor organisaties ligt de uitdaging in het omarmen van AI met een focus op ethiek, innovatie en compliance.

Begin vandaag nog met AI-educatie en strategieontwikkeling om klaar te zijn voor 2025. Start bijvoorbeeld met het identificeren van processen die baat kunnen hebben bij AI, ontwikkel een roadmap voor implementatie en investeer in AI-trainingen voor medewerkers. Door proactief te handelen, voldoe je niet alleen aan toekomstige regelgeving maar kun je ook een concurrentievoordeel behalen.

Bronnen:

Hill, C. W. L. (2019). International Business: Competing in the Global Marketplace (12th ed.). McGraw-Hill Education.