DeepSeek: Het ‘Airbus-moment’ voor Europa en Amerika’s Sputnik wake-up call?
- Bernard Donners
- 5 feb
- 4 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 28 feb
In oktober 1957 keek de wereld omhoog toen de Sovjet-Unie met de lancering van Sputnik de ruimtewedloop op gang bracht. Vier jaar later, op 12 april1961, ging Yuri Gagarin als eerste mens de ruimte in, een datum die in Rusland nog steeds gevierd wordt. Dit inspireerde president Kennedy om in september 1962 de iconische woorden te spreken: 'We choose to go to the moon'. Het werd een tijdperk van baanbrekende technologische vooruitgang.
Fast forward naar vandaag: met de recente introductie van DeepSeek, het interessante AI model uit China lijkt de geschiedenis zich te herhalen—maar deze keer draait de race niet om de ruimte, maar om data, rekenkracht en.... vernuft.
👉 Het "sputnik moment" voor de AI industrie....een verwijzing naar de lancering van de Spoetnik-satelliet door Rusland, die de vermeende Amerikaanse voorsprong in de ruimtevaart relativeerde!
Wat is DeepSeek en waarom is het belangrijk?
De gratis DeepSeek chat bot app schoot bij zijn introductie direct naar de eerste plek in de downloadwinkel van Apple, voorbij ChatGPT.
Hij is 97% goedkoper, slimmer en flink wat kleiner: DeepSeek traint niet één groot model, maar meerdere kleine modellen, wat flink wat energie bespaart.
Het aanroepen van DeepSeek R1 kost nu $0,55 per miljoen tokens (stukjes tekst) die je erin stopt en $2,19 voor een miljoen aan tokens die het teruggeeft. Bij OpenAl's o1 kost dat respectievelijk $15 en $60.
Verder gebruikt het een radicaal andere benadering van leren: "guided learning" in tegenstelling tot conventionele AI-modellen, wordt DeepSeek top-down gestuurd, wat betekent dat het maar 5% van de rekencapaciteit nodig heeft om tot betere resultaten te komen.
Open source in een eigen data omgeving
DeepSeek's R1 is echt open source met een MIT-licentie, wat betekent dat je het op je eigen laptop kunt draaien als een GPT in je eigen data omgeving voor ál je bedrijfsgegevens, wat bij Meta’s open-source LLAMA-modellen bijvoorbeeld niet mogelijk is. Bij de Perplexity chatbot (momenteel een van de beste intelligente AI-zoekmachines) is het DeepSeek model naast o.a. ChatGPT en Claude al afroepbaar in de betaalde (Pro) versie voor €20/maand. Dit model wordt gehost op servers in de VS en Europa, waardoor gegevens niet worden gedeeld met de modelprovider of met China. Bovendien is alle censuur op antwoorden geëlimineerd.
De Chinese speldenprik na de Amerikaanse borstklopperij van $500 Miljard investering in data centers lijkt bewust getimed en leidde tot een scherpe daling van de aandelenkoersen van Amerikaanse techbedrijven, wat de wereldwijde impact op de AI-sector benadrukt.
Wat kunnen we leren van de geschiedenis?
De lancering van Sputnik wakkerde meer dan competitie aan; het bracht visie, samenwerking en innovatie. Kennedy’s "moonshot"-programma werd een katalysator voor ongekende technologische vooruitgang én nationale samenwerking.
🔑 Is er een les, een "Airbus moment" voor Europa?
Technologie-ontwikkeling vereist een mix van ambitie en pragmatisme. Noodzaak is de moeder van innovatie—met beperkte middelen moet je creatiever zijn. Dit is precies wat DeepSeek heeft laten zien: door een efficiënter softwareontwerp en guided learning zijn ze in staat met minder geavanceerde hardware, Nvidia’s H800 in plaats van de H100, vergelijkbare of zelfs betere prestaties te leveren. En hier ligt ook de kans voor Europa om zijn eigen koers te bepalen. Zoals bij de luchtvaartindustrie waar Airbus een succesverhaal is na aanvankelijke twijfel!
De EU AI Act, waarvan het eerste deel nu in werking treedt, is een eerste stap om Europa's invloed te laten gelden, met nu de noodzaak voor innovaties en ontwikkelingen die vrijheid, gelijkheid en broederschap beschermen in een wereld waar deze principes onder druk staan en "digital feodalisme" van een vijftal firma's de toon zet.
De uitdaging is groot maar de beloning nog groter: een toekomst waarin technologie niet alleen slim is maar ook rechtvaardig en mensgericht. Het Open Euro LLM intiatief van een aantal Europese universiteiten (o.a. TU/e) kan een eerste stap zijn. Voor een verdere toelichting een eerste vergelijking van analyst Kurt Robson.
👇
Graag verwijs ik ook naar mijn blog van 15 december: AI in 2025: De Mondiale Strijd om Technologische Suprematie en de verhelderende Podcast "Is DeepSeek écht zo indrukwekkend?" met Judith van Stegeren, mede-oprichter van Datakami en machine learning engineer. (vanaf de 4e minuut).
Ook de analyse van Michael Webb is informatief van Jisc (de Engelse zusterorganisatie van SURF) over DeepSeek, het onderwijs en het doel van de UK: "AI Maker, not Taker":
👉JISC: Joint Information Systems Committee in de UK, SURF: ICT-coöperatie van Nederlandse universiteiten, hogescholen, onderzoeksinstituten en UMC’s. in Nederland.
👉MIT-Licentie: Een MIT-gelicentieerd taalmodel kan vrij worden gebruikt, aangepast, verfijnd, gedistribueerd en zelfs commercieel ingezet zonder beperkingen. Het is toegestaan om het te integreren in eigen software en te verkopen, op voorwaarde dat de originele licentie en auteursvermelding behouden blijven
Bronnen:
1) Grennan, C. Chief AI-Architect Stern University (2025, januari 27). Enterprise AI DeepSeek LinkedIn. https://www.linkedin.com/in/conorgrennan/
2) Financieel Dagblad. (2025, 27 januari). "Helpt nieuwe chip Kwantum naar de markt?" en "Wie niet sterk is moet slim zijn laat het AI-bommetje van DeepSeek zien" Geraadpleegd op 28 januari 2025, van https://www.fd.nl
3) Van Zijl, T. (2025, 27 januari). In Zakendoen [Audio podcast]. BNR Nieuwsradio. Geraadpleegd op 28 januari 2025, van https://www.bnr.nl/podcast/zakendoen
4) Van Stegeren, J. (2024). Is DeepSeek écht zo indrukwekkend? [Podcast]. Datakami.
5) Webb, M. (2025, January 28). DeepSeek, education, and the UK’s aim: “AI Maker, not Taker”. National Centre for AI in Tertiary Education.
Comments